Bát Chánh Đạo (Bát Thánh Đạo)

Mô tả

Bát Chánh Đạo

“Bát Thánh Đạo” là phương pháp tu hành chơn chánh cao thượng đúng theo qui tắc Phật giáo mà đức Thế Tôn đã có lời ngợi khen là quí trọng hơn tất cả con đường tu hành, là con đường không thẳng cũng không dùn, không tham vui cũng không khắc khổ, vừa thành tựu các điều lợi ích đầy đủ đến hành giả, hiệp theo trình độ của mọi người. Cho nên cũng gọi là “TRUNG ĐẠO” (Majjhimapaṭipadā) là con đường giữa. Ví như đàn mà người lên dây vừa thẳng, khải nghe tiếng thanh tao, làm cho thính giả nghe đều thỏa thích.

Vì thế, khi hành giả đã thực hành đầy đủ theo “pháp trung đạo” thì sẽ đạt đến bậc tối thượng hoặc chứng đạo quả trong Phật pháp không sai. Nếu duyên phần chưa đến kỳ, cũng được điều lợi ích là sự yên vui xác thật trong thân tâm, từ kiếp hiện tại và kết được duyên lành trong các kiếp vị lai.

Tôi soạn, dịch pháp “Bát Thánh Đạo” này để giúp ích cho hàng Phật tử nương nhờ trau dồi trí nhớ và sự biết mình. Những hành giả đã có lòng chán nản trong sự luân hồi, muốn dứt trừ phiền não, để đến nơi yên vui tự tại, nên tinh tấn tu tập theo chánh pháp, khỏi sự sai lầm, ngõ hầu làm mô phạm cho kẻ hậu lai trên con đường giải thoát.

Ba cái pháp mà Đức thiên nhơn sư đã giảng giải, có nhơn duyên lẫn nhau ấy là pháp học, pháp hành và pháp thành.

1.   Pháp để học hỏi cho biết phải, quấy, chánh, tà, lành, dữ v.v… gọi là “pháp học” (Pariyattidhamma) [Luật (Vinaya), Kinh (Sutta) và Vi Diệu Pháp (Abhidhamma) tạng], như ngọn đèn sáng tỏ để rọi đường đi, là khí cụ vẹt tan sự tối tăm ngu dốt.

2.   “Pháp hành” (Paṭipattidhamma) là Giới Định Tuệ, là pháp để trau dồi thân, khẩu, ý cho trở nên trong sạch. Người đã trì giới đầy đủ nên niệm Phật, tham thiền cho đến khi phát sanh trí tuệ, giác ngộ pháp “tứ diệu đế” mới có thể nếm hương vị cao thượng của pháp thành.

3.   “Pháp thành” (Paṭivedhadhamma) là đạo, quả và Níp-bàn.

Cho nên, ba pháp ấy có nhân tương quan lẫn nhau, có nghĩa là pháp học là nhân, pháp hành là quả, pháp hành là nhân, pháp thành là quả vậy.