Sách Vòng Sinh Tử Luân Hồi – Tỳ Khưu Hộ Pháp

Mô tả

Sách Vòng Sinh Tử Luân Hồi

Phần đông nhiều người hay thắc mắc, rồi tự vấn rằng: “Ta từ đâu sinh đến đây? Chết rồi sẽ đi về đâu?”

Câu hỏi này liên quan đến kiếp quá-khứ và kiếp vị-lai của mình. Đối với hạng người phàm ­nhân bình thường chỉ biết kiếp hiện-tại, chứ không sao biết được kiếp quá-khứ và kiếp vị-lai.

Thật ra, tử sinh luân-hồi đề cập đến kiếp hiện-tại và kiếp vị-lai tiếp diễn nhau.

 Tử là tử-tâm đó là quả-tâm cuối cùng diệt, kết thúc kiếp hiện-tại của mỗi kiếp chúng-sinh.

Sinh là tái-sinh-tâm đó là quả-tâm sinh, bắt đầu kiếp vị-lai của mỗi kiếp chúng-sinh.

 Cứ tiếp diễn như vậy, từ kiếp này sang kiếp kia gọi là luân-hồi.

Tử sinh trong ba giới bốn loài đối với tất cả mọi chúng-sinh còn có vô-minh và tham-ái đó là do nghiệp và quả của nghiệp của mỗi chúng-sinh.

Đức-Phật dạy nghiệp và quả của nghiệp rằng:

“Kammassako’mhi kammadāyādo kammayoni kammabandhu kammappaṭisaraṇo, yaṃ kammaṃ karissāmi kalyāṇaṃ vā pāpakaṃ vā tassa dāyādo bhavissāmi.”⁽¹⁾

“Ta có nghiệp là của riêng ta, ta là người thừa hưởng quả của nghiệp, nghiệp là nhân sinh ra ta, nghiệp là thân quyến của ta, nghiệp là nơi nương nhờ của ta. Ta tạo nghiệp nào thiện­nghiệp hoặc ác-nghiệp, ta sẽ là người thừa hưởng quả an-lạc của thiện-nghiệp ấy hoặc chịu quả khổ của ác-nghiệp ấy.”

Nghiệp có 2 loại:

-Thiện-nghiệp đó là tác-ý tâm-sở đồng sinh với 21 thiện-tâm là 8 dục-giới thiện-tâm, 5 sắc­giới thiện-tâm, 4 vô-sắc-giới thiện-tâm, 4 siêu­tam-giới thiện-tâm gọi là 4 Thánh-đạo-tâm.

-Ác-nghiệp đó là tác-ý tâm-sở đồng sinh với 12 bất-thiện-tâm (ác-tâm).

¹ Aṅg. Pañcakanipāta, Abhiṇhapaccavekkhitabbaṭṭhānasutta.

Thiện-nghiệp có 4 loại:

–Dục-giới thiện-nghiệp trong 8 dục-giới thiện­tâm cho quả trong thời-kỳ tái-sinh kiếp sau (paṭisandhikāla) có 9 đại-quả-tâm gọi là paṭi­sandhicitta: tái-sinh-tâm làm phận sự tái-sinh kiếp sau trong 7 cõi thiện dục-giới là cõi người hoặc 6 cõi trời dục-giới, hưởng an-lạc cho đến khi hết tuổi thọ tại cõi thiện-dục-giới ấy.

–Sắc-giới thiện-nghiệp trong 5 sắc-giới thiện-tâm cho quả trong thời-kỳ tái-sinh kiếp sau (paṭisandhikāla) có 5 sắc-giới quả-tâm gọi là paṭisandhicitta: sắc-giới tái-sinh-tâm làm phận sự tái-sinh kiếp sau trên 15 tầng trời sắc-giới phạm-thiên (Trừ tầng trời sắc-giới phạm-thiên Vô-tưởng-thiên, bởi vì tái-sinh bằng nhóm sắc­pháp gọi là jīvitanavakakalāpa làm phận-sự tái­sinh kiếp sau hóa-sinh làm vị phạm-thiên). Vị phạm-thiên hưởng an-lạc cho đến hết tuổi thọ tại tầng trời sắc-giới phạm-thiên ấy.

–Vô-sắc-giới thiện-nghiệp trong 4 sắc-giới thiện-tâm cho quả trong thời-kỳ tái-sinh kiếp sau (paṭisandhikāla) có 4 vô-sắc-giới quả-tâm gọi là paṭisandhicitta: vô-sắc-giới tái-sinh-tâm làm phận sự tái-sinh kiếp sau trên 4 tầng trời vô-sắc­giới phạm-thiên. Vị phạm-thiên hưởng an-lạc cho đến hết tuổi thọ tại tầng trời vô-sắc-giới phạm-thiên ấy.

–Siêu-tam-giới thiện-nghiệp trong 4 siêu-tam­giới thiện-tâm đó là 4 Thánh-đạo-tâm liền cho quả là 4 Thánh-quả-tâm không có thời gian khoảng cách (akālikadhamma), nghĩa là:

-Nhập-lưu Thánh-đạo-tâm liền cho quả là Nhập-lưu Thánh-quả-tâm trong cùng Nhập-lưu Thánh-đạo lộ-trình-tâm.

-Nhất-lai Thánh-đạo-tâm liền cho quả là Nhất-lai Thánh-quả-tâm trong cùng Nhất-lai Thánh-đạo lộ-trình-tâm.

-Bất-lai Thánh-đạo-tâm liền cho quả là Bất­lai Thánh-quả-tâm trong cùng Bất-lai Thánh­đạo lộ-trình-tâm.

-A-ra-hán Thánh-đạo-tâm liền cho quả là A­ra-hán Thánh-quả-tâm trong cùng A-ra-hán Thánh-đạo lộ-trình-tâm.

4 Thánh-quả-tâm không có phận sự tái-sinh kiếp sau, mà trái lại làm giảm kiếp tái-sinh kiếp sau theo năng lực của mỗi bậc Thánh-nhân.

 Sau khi bậc Thánh Nhập-lưu chết, chắc chắn không còn tái-sinh trong cõi ác-giới, chỉ có đại-thiện-nghiệp trong đại-thiện-tâm cho quả tái-sinh kiếp sau trong cõi thiện dục-giới nhiều nhất 7 kiếp nữa mà thôi. Kiếp thứ 7, bậc Thánh Nhập-lưu chắc chắn sẽ trở thành bậc Thánh A­ra-hán, rồi sẽ tịch diệt Niết-bàn, giải thoát khổ tử sinh luân-hồi trong tam-giới.

 Sau khi bậc Thánh Nhất-lai chết, đại-thiện­nghiệp trong đại-thiện-tâm cho quả tái-sinh kiếp sau trong cõi thiện dục-giới 1 kiếp nữa mà thôi. Trong kiếp ấy, bậc Thánh Nhất-lai chắc chắn sẽ trở thành bậc Thánh A-ra-hán, rồi sẽ tịch diệt Niết-bàn, giải thoát khổ tử sinh luân-hồi trong tam-giới.

 Sau khi bậc Thánh Bất-lai chết, chắc chắn không còn tái-sinh trở lại cõi thiện dục-giới, chỉ có sắc-giới thiện-nghiệp trong bậc thiền sắc-giới thiện-tâm nào cho quả tái-sinh kiếp sau hóa­sinh làm vị phạm-thiên trên tầng trời sắc-giới phạm-thiên tương xứng với bậc thiền sắc-giới quả-tâm ấy. Vị phạm-thiên Bất-lai chắc chắn sẽ trở thành bậc Thánh A-ra-hán tại tầng trời sắc­giới phạm-thiên, rồi sẽ tịch diệt Niết-bàn, giải thoát khổ tử sinh luân-hồi trong tam-giới.

Bậc Thánh A-ra-hán ngay kiếp hiện-tại đến khi hết tuổi thọ, gọi là tịch diệt Niết-bàn, giải thoát khổ tử sinh luân-hồi trong tam-giới.

–Ác-nghiệp đó là tác-ý tâm-sở đồng sinh với 11 bất-thiện-tâm (trừ si-tâm hợp với phóng-tâm) cho quả trong thời-kỳ tái-sinh kiếp sau (paṭi­sandhikāla) có suy-xét-tâm đồng sinh với thọ xả là quả của ác-nghiệp thuộc về bất-thiện-quả vô-nhân-tâm gọi là paṭisandhicitta: ác-giới tái­sinh-tâm làm phận sự tái-sinh kiếp sau trong 4 cõi ác-giới (địa-ngục, a-su-ra, ngạ-quỷ, súc­sinh), chịu quả khổ của ác-nghiệp ấy.